Wat is hoogbegaafdheid?
Er bestaan meerdere definities van hoogbegaafdheid. Ik hanteer die van prof. dr. Tessa Kieboom. Zij verdeelt hoogbegaafdheid in twee delen: het cognitieve luik (het denken) en het zijnsluik (het voelen). Daarmee maakt ze duidelijk dat hoogbegaafdheid veel meer is dan alleen een uitzonderlijk hoge intelligentie.
Het cognitieve luik bevat 3 belangrijke factoren: een uitzonderlijk hoog IQ (IQ van 130 of hoger), een hoge mate van creativiteit en een hoge motivatie.
Het zijnsluik bevat 4 belangrijke factoren: groot rechtvaardigheidsgevoel, kritische ingesteldheid, hoogsensitiviteit en perfectionisme.
Het cognitieve luik kan middels een intelligentietest vastgesteld worden. Het zijnsluik is herkenbaar in gedrag.
Wel of niet getest op hoogbegaafdheid? Wees welkom.
In mijn praktijk is het niet voorwaardelijk dat jij en/of je kind getest zijn op hoogbegaafdheid. Als jij je er goed bij voelt, laat je testen. Voel je je er juist niet goed bij, is het je te kostbaar of is de spanning voor een test te groot, doe het dan niet.
Sommige cliënten zijn getest. Andere cliënten hebben hun hoogbegaafd zijn herkend in boeken, lezingen of masterclasses. Mogelijk hoor je vaak dat je intens en snel denkt/voelt.
*Meerbegaafden hebben een aantal kenmerken van hoogbegaafdheid. Ze kunnen baat hebben bij een vergelijkbare begeleiding.
Ouders hebben vaak al vroeg in de gaten dat hun kind zich veel sneller ontwikkelt dan andere kinderen. Een hoogbegaafd kind ontwikkelt zich asynchroon. Dat wil zeggen dat het zich niet conform de kalenderleeftijd ontwikkelt. Het kind loopt in zijn cognitieve ontwikkeling een aantal jaren voor. Regelmatig zijn er ook voorsprongen in de andere ontwikkelingsgebieden te zien, te weten: de emotionele, motorische en sociale ontwikkeling.
Als je weet of vermoedt dat je hoogbegaafd bent of dat je kind dat is, wees welkom in mijn praktijk.
Hieronder tref je lijsten van signalen van hoogbegaafdheid per leeftijdscategorie aan. De lijsten zijn niet uitputtend. Het is normaal dat je niet alle signalen bij elke hoogbegaafde herkent. De lijsten hebben tot doel je inzicht te bieden in hoe hoogbegaafdheid te herkennen kan zijn in bepaalde leeftijdsfasen.
Signalen hoogbegaafdheid bij kinderen leeftijd 0 tot 4 jaar
-Weinig slapen, het middagslaapje is al snel verleden tijd
-Als baby veel aandacht voor de omgeving, rondkijken en hoofd draaien
-Snel kleuren, cijfers en letters kennen
-Grote woordenschat voor de leeftijd
-Al vroeg een inhoudelijk gesprek kunnen voeren
-Kennis combineren
-Groot rechtvaardigheidsgevoel
-Veel praten, contact maken met vreemden
-Vroeg zelf gaan drinken, vroeg zelf staan en langs voorwerpen lopen
-Beter contact met ouderen dan met leeftijdsgenoten
-Snel herkennen van automerken, dinosaurussen, dieren of planeten
-Heel veel aandacht voor de omgeving, veel wijzen en vragen en doorvragen
-Heel goed onthouden van namen en (eenmalige) gebeurtenissen
-Hoge eisen stellen aan zichzelf, faalangst
-Veel observeren en bij de peuter juf zitten om een ‘gesprek op niveau’ te voeren
Signalen hoogbegaafdheid bij kinderen leeftijd 4 tot 12 jaar
-Verschillende dingen tegelijk doen, in een hoog tempo
-Zelfstandig, volgt ook makkelijk complexe aanwijzingen op
-Grote woordenschat, nieuwsgierigheid, rechtvaardigheids- en verantwoordelijkheidsgevoel
-Inzicht in sociale structuren, is ook goed in staat zichzelf te beoordelen
-Draagt andere onderwerpen aan in de kring, of zegt juist nooit iets
-Dromerig, grote verbeeldingskracht, ongewone ideeën en oplossingen
-Apart gevoel voor humor, met name taalgrapjes kunnen opvallen
-Zegt, vraagt of maakt dingen die de andere kinderen niet begrijpen
-Speelt in de kleuterjaren al graag gezelschapsspelletjes
-Heeft grote belangstelling voor de aard van de mensen en voor het universum
-Gedragsproblemen in de klas en/of heeft vaak buikpijn, keelpijn of hoofdpijn
-Heeft een hekel aan het leren van de tafels en aan routinematig (stamp)werk
-Heeft een zeer goede concentratie, een goed logisch denkvermogen en een uitstekend geheugen
Signalen hoogbegaafdheid adolescenten en volwassenen
-Voelen zich anders dan andere mensen
-Hebben een hekel aan routinematig werk
-Zijn op school vaak verveeld, vinden soms weinig aansluiting en presteren vaak onder hun kunnen
-Ongeduldig en snel geïrriteerd
-Zijn perfectionistisch
-Zijn (zeer) prikkelgevoelig
-Werken aan veel dingen tegelijk
-Hebben moeite om nieuwe projecten op te starten
-Hebben moeite met het afmaken van projecten want de focus is alweer verlegd
-Vinden andere mensen traag
-Functioneren en werken liefst alleen
-Zijn vaak in andere onderwerpen geïnteresseerd dan leeftijdsgenoten
-Hebben een groot gevoel voor rechtvaardigheid
-Zijn loyaal in vriendschappen
-Worden door anderen soms als ingewikkeld of te serieus ervaren
-Hebben een hekel aan herhaling
-Bedenken snel (originele) oplossingen voor problemen