Mindset.

Carol Dweck, een fenomenale Amerikaanse professor in de psychologie die heel veel onderzoek deed en doet naar mindset en hoe mensen leren, maakt een onderscheid tussen twee typen mindset (overtuigingen). De fixed mindset en de growth mindset. In het Nederlands heet dat een vaste mindset of een groeimindset.
Mensen met een fixed mindset geloven dat intelligentie aangeboren en statisch is. Wat je ook doet, je wordt er niet slimmer van.
Anderen met een groeimindset geloven dat hun intelligentie toe kan nemen door hard te werken en echt je best doen.

Met een vaste mindset belemmer je je leerproces. Je hebt gedachten als:
-Ik kan dit niet.
-Ik doe dit niet.
-Ik ga het niet proberen.
-Ik durf het niet dus doe ik het niet.
-Ze vinden me dom als het me niet lukt dus ik begin er niet aan.
-Wat is dit saai.

Een groeimindset helpt je om een stap te zetten, hoe klein soms ook, in je leerproces. Gedachtes die daarbij horen, zijn:
-Ik kan het nog niet.
-Ik ga het proberen.
-Wat is dit moeilijk, hoe zal ik het aanpakken?
-Ik ga het doen.
-Een uitdaging, yes! Ik ben benieuwd waar die me brengt.

Iedere baby wordt met een groeimindset geboren. Er is nog geen baby geweest die probeerde te staan, viel, op zijn billen bleef zitten, denkend: ‘ik heb dit al een keer geprobeerd dus ik kan het niet.’
Trial and error is heel natuurlijk gedurende de eerste levensjaren.

Veel hoogbegaafden hebben echter een fixed mindset ontwikkeld. Hoe dan?
Doordat hun omgeving hun veelvuldig als volgt bevestigt: ‘Wat ben jij toch slim!’ ‘Wat knap van jou dat je dat kunt!’ ‘Goed gedaan hoor!”
Ondertussen weet jij als hoogbegaafde dat je er niets voor gedaan hebt want je bent gewoon slim. Je hoefde geen moeite te doen. Het meeste is te makkelijk en heb je daadwerkelijk na 1 keer proberen wel onder de knie.

Deze boodschappen die opa’s, oma’s, vaders en moeders, buren, juf en meester en wie wel niet meer over heel intelligente kinderen uitstrooien, brengen vooral 1 ding over: ze vinden me goed en slim als ik er niets voor heb hoeven doen. Ik hoef dus geen moeite te doen.
Dat betekent dat als er wel een keer een moeilijkere opdracht langskomt en je iets niet in 1 keer kunt, je afhaakt. Je weet niet wat fouten maken is, je hebt niet geleerd om door te zetten. Je weet niet dat dat bij een leerproces hoort.
Het voelt niet prettig om iets niet meteen te kunnen en dus ga je dat gevoel ontwijken.

Bijna niemand zit altijd volledig in de groei mindset. Er zijn echter wel kinderen en volwassenen die volledig in de fixed mindset vast zitten. Af en toe fixed, geen probleem, heel normaal. Altijd fixed: groot blok aan je been.
De gedachtes over ik kan het niet, ik wil het niet, het is saai dus ik doe het niet, worden dan zo allesbepalend, dat deze in onderwijs tot een verlies van motivatie en onderpresteren leiden. Erger nog: op persoonlijk vlak kunnen ze een zeer negatief zelfbeeld tot gevolg hebben.

Gelukkig kun je werken aan het ontwikkelen van een groeimindset. Elke kleine stap voorwaarts vanaf: ‘ik doe het niet’, is een stap vooruit.
In onderwijs is het van groot belang dat leerkrachten de focus leggen op de inzet van het individuele kind. Bijvoorbeeld een kind vindt spreken en aandacht krijgen van de klas moeilijk. Je kunt het kind laten oefenen met spreken tegen 1 klasgenoot en daarna tegen 2 klasgenoten enz. Je complimenteert dit kind op inzet en zegt dat het echt dapper is dat het ondanks dat je weet dat het dit moeilijk vindt, het kind het wel probeert.

Als volwassene kun je uiteraard zelf werken aan een groeimindset. Je werkt daar bijvoorbeeld aan door jezelf dagelijks complimenten te geven die gericht zijn op inzet. Ik geef een persoonlijk voorbeeld. Ik ben best verlegen en sta niet graag voor een groep. Toch geef ik nu workshops aan een gemeleerd publiek, kinderen en ouders. Als ik begin, ben ik nerveus en gaandeweg trekt dat weg omdat ik het plezier bij de kinderen zie. Een compliment dat ik mezelf geef, is: ‘ondanks dat ik dit erg spannend vind, ga ik er toch staan en doe ik mijn verhaal.’

Klinkt simpel, toch?
Het begint met te onderscheiden wat jouw gedachtes zijn en daar een draai aan te geven door je te richten op ontwikkel complimenten.
Oefen maar eens met deze vragen:

-wat was jouw beste fout vandaag?
-wat is jouw droom en wat moet je ervoor doen om die waar te maken?
-wat wordt jouw volgende uitdaging?
-wat heb je vandaag gedaan waar je trots op bent?

Life long learning. Ik ben er voor.